Sadettin İnan / Tarım Kredi Kooperatiflerinin en çok tartışılan iştiraklerinden biri olan Tarım Kredi Marketler, 2024 yılı mali verileriyle adeta içler acısı bir tabloyu gözler önüne serdi. Türkiye genelinde 2388 şubesi bulunan marketler, günlük ciroda üç harfli zincir marketlerin yüzde 30’una dahi ulaşamıyor. Bu durum, marketlerin kuruluş amacı olan çiftçiye destek, vatandaşa uygun fiyatla gıda temin etme misyonundan ne kadar kopuk olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi.
Rakamlarla değil, illüzyonla büyüme!
Tarım Kredi Marketlerin şube sayısı yüksek gösterilmeye çalışılırken, bu sayının büyük bölümünü ‘iki raftan ibaret’ olan kooperatif satış noktaları oluşturuyor. Türkiye genelindeki 1612 kooperatif biriminde, yalnızca sınırlı sayıda üründen oluşan mini raf sistemleri kurulmasına rağmen bu noktalar, market şubesi gibi sayılarak şube sayısı 4000’in üzerindeymiş gibi bir algı oluşturulmaya çalışılıyor.
Ancak bu durum kooperatif çalışanları arasında bile tepkiyle karşılanıyor. Kooperatif çalışanları, “Asıl işimizi mi yapacağız yoksa topkek mi satacağız?” diyerek mevcut duruma tepki gösterirken, çoğu zaman günlük satışı bile olmayan bu yerlerin de market şubesiymiş gibi gösterilmeye çalışılması Hüseyin Aydın ve yönetiminin marketler üzerinden nasıl bir algı peşinde olduğunu ortaya koyuyor.
Hani tabelalar değişmeyecekti?
Tarım Kredi Marketlerde yalnızca mali tablolar değil, yönetim açıklamaları da kafa karıştırıyor. Tarım Kredi Kooperatifleri Genel Müdürü Hüseyin Aydın, mevcut market tabelalarının değiştirilmeyeceğini açıklarken, Tarım Kredi Marketler Genel Müdürü Varol Halepli, önceki gün yaptığı açıklamada market isminin değişeceğini ve tüm tabelaların yenileneceğini duyurdu. Oysa bu isim değişikliği, yaklaşık 8 ay önce zaten kamuoyuna yansımıştı. İsim değişikliği yeni bir durummuş gibi medyaya servis edilmesi de dikkat çekti.
Zarar tablosu: Milyarlarca liralık kayıp
2024 yılı verilerine göre, Tarım Kredi Marketler 3,4 milyar TL faaliyet zararı açıklarken, 2 milyar 254 milyon TL net dönem zararı ile dikkat çekti. Yüksek zarar, düşük ciro ve tartışmalı şube politikası; Tarım Kredi Marketlerin kamusal kaynakları etkin bir şekilde kullanmadığını gözler önüne seriyor.
Cumhurbaşkanı böyle yanıltılıyor!
Tarım Kredi Marketlerin, 2024 yılı faaliyet raporunda şube sayısı 2388 iken market Genel Müdürü Halepli’nin market sayısında 4500’e ulaştıklarını açıklaması dikkat çekti. Market sayısının, çoğu zaman satışı bile olmayan 1612 birim kooperatifle şişirilmeye çalışılırken, market projesine büyük önem veren Cumhurbaşkanı Erdoğan da bu şekilde bilgilendiriliyor.
